Basisschema vaccineren
Hoe gaan we het best te werk om onze paarden goed te beschermen tegen bekende en besmettelijke ziektes. Hieronder zie je een overzicht van een goed vaccinatieplan bij zowel het veulen, het volwassen paard als de drachtige merrie.
Veulen |
| 3-4m: 1ste maal tegen Influenza + Rhino + Tetanus |
| 4-5m: 2de maal tegen Influenza + Rhino + Tetanus |
| 11-12m: booster tegen Influenza + Rhino + Tetanus |
Daarna als volwassen paard |
| 2 maal per jaar tegen Influenza + Rhino |
| minstens om de 3 jaar tegen Tetanus |
Bij drachtige merries |
| 5m dracht: Rhino |
| 7m dracht: Rhino |
| 9m dracht: Rhino + Influenza |
| In de basisvaccins die nu op de markt zijn bevindt zich Influenza en Tetanus in dezelfde flacon. Rhino is apart te verkrijgen en sterk aan te raden bij paarden die vaak in contact komen met andere paarden. Voor wedstrijdpaarden zelfs verplicht om iedere de 6 maanden te vaccineren tegen de griep! |
|---|
Wat is vaccineren
Bij het vaccineren gaat de dierenarts een gemanipuleerde indringer van het virus, bacterie, schimmel of parasiet gaan injecteren. Kort door de bocht spuit hij de ziekte in kleine hoeveelheid in zodat het paard antistoffen aanmaakt en zich beter kan wapenen tegen een echte aanval van de ziekte. Omdat de antistoffen na een tijd verzwakken moet je op geregelde tijdstippen je paard opnieuw vaccineren.
Meestal wordt er gevaccineerd in de hals, maar omdat sommige paarden feller reageren op het vaccin dan anderen kan je in samenspraak met je dierenarts beslissen om het in de borst te doen. Meestal weet je dierenarts wel wat de beste oplossing is voor je paard.
Tegen wat vaccineren
Ademhalingsaandoeningen
Influenza of paardengriep (virus)
Influenza of paardengriep is een virale infectie van de oppervlakkige en diepere luchtwegen. De herkenbare symptomen zijn hoesten, futloos, geen eetlust, overvloedige waterige neusvloei en koorts (tot 40°C)
Deze gewone griep komt voor uit het Equine Influenza-virus en valt dus de luchtwegen van het paard aan. Het enige wat je kan doen om het te voorkomen is vaccineren.
Als je paard voldoet aan de basisvaccinatie (twee inspuitingen met 4 à 6 weken tussentijd) zal de vaccinatie om de 6 maand of jaarlijks herhaald worden.
Voor paarden die op wedstrijd gaan is er een verplichte vaccinatie om de 6 maanden!
Rhinopneumonie (virus)
Rhino-griep is een virale infectie die dezelfde symptomen geeft als de ‘gewone’ griep. Er zijn drie vormen van infectie waarbij het paard telkens specifieke symptomen zal aantonen.
- Verkoudheid
Dit is de meest voorkomende variant. Je paard zal ongeveer dezelfde symptomen tonen als bij een gewone influenza. Hou dit wel goed in de gaten want er kan steeds een bacteriële infectie ontstaan die voor sommige paarden dodelijk kan zijn. - Abortus
Een merrie die drachtig is en in aanraking komt met het virus kan een geïnfecteerde placenta krijgen. Zo goed als altijd heeft dit abortus tot gevolg. Het komt het vaakst voor tijdens de 2de helft van de dracht. Om je drachtige merrie hiervan te behoeden ga je het best op maand 5, 7 en 9 van de dracht gaan vaccineren tegen rhino. - Zenuwstelsel
Bij deze vorm zet het virus zich op het zenuwstelsel van je paard. Het zal evenwichtsproblemen krijgen, vooral met de achterbenen. Het zal ook de staart laten hangen.
Verlamming van de blaas en niet meer kunnen mesten zijn symptomen van een vergevorderde staat van rhino. Uiteindelijk zal het paard ernstig verlamd raken en zal het niet meer kunnen rechtstaan, wat meestal de dood tot gevolg heeft.
Bij rhino kan zelfs het gebeuren dat je paard geen symptomen toont, maar wel de volgende dag dood in het stal ligt.
Om rhinopneumonie te voorkomen kan je je paard vaccineren. Het zit echter niet in de standaardvaccinatie, je moet er specifiek naar vragen bij je dierenarts.
Droes (bacterie)
Droes is ook een ademhalingsinfectie van de bovenste luchtwegen. Deze zullen ontsteken en de lymfeknopen gaan veretteren. Het komt vooral voor bij jonge en oude paarden. De ziekte is vooral gekend omdat het zeer besmettelijk is.
Je kan droes voorkomen door te vaccineren. Dit vaccin wordt toegediend aan de binnenkant van de bovenlip. De eerste 2 vaccinaties worden gegeven met een interval van 4 weken, daarna om de 3 maanden.
Tetanus of de klem (bacterie)
Tetanus of de klem komt voor uit de Clostridium tetani-bacterie. Het zit overal, maar groeit enkel en alleen op plaatsen waar geen zuurstof komt of is. Komt vaak voor bij een steekwonde, bv je paard loopt tegen een nagel die in het been indringt, op het moment dat het paard zich terugtrekt kan de bacterie beginnen werken in de afgesloten wonde. Ook na castratie kan de klem opspelen.
De klem kan dodelijk zijn want op het moment dat de bacterie actief wordt zal deze toxine produceren. Dit is een giftige stof die zich maar al te graag laat meevoeren via de zenuwbanen naar de hersenen en spieren. Je paard zal uiteindelijk sterven door verstikking.
Je kan tetanus voorkomen door rond wonden die je niet op tijd gezien hebt anti-tetanos-serum te spuiten. Ook vaccineren is een effectieve manier om je paard te beschermen tegen tetanus.
Weetje: de benaming komt eigelijk van het feit dat de toxine ervoor zorgt dat de spieren in de kaken gaan verkrampen. Hierdoor gaan de kaken zich op elkaar gaan klemmen.
Katrienewielen (schimmel)
Katrienewielen of huidschimmels zullen vooral doorbreken op momenten van verminderde weerstand. Het is te herkennen aan kleine schilferende (ronde) bultjes in de huid met rechtopstaande haren. Na verloop van tijd zullen de haren uitvallen en ga je grijswitte plekken zien. In de meeste gevallen zal het paard hiervan geen jeuk ondervinden.
De schimmels zullen vanzelf genezen binnen de 1 tot 3 maanden. Maar omdat de schimmel zeer besmettelijk is en ook besmettelijk is voor de mens ga je de schimmel het best behandelen met een schimmeldodend middel zoals Imaverol. Om efficiënt de schimmel te gaan doden moet je 3 tot 4 wasbeurten doen met steeds vier dagen tussen. Reinig ook alle spullen die in aanraking zijn geweest met het besmette paard.
Heeft je paard wel vaker last van schimmels of wil je je paard beter beschermen tegen een uitbraak hiervan? Dan kan je vaccineren met het bestrijdingsmiddel. Na de eerste enting moet er binnen de twee weken en volgende enting gebeuren, daarna is ieder jaar voldoende.
Rabiës / hondsdolheid (virus)
Rabiës of hondsdolheid is een virus die via het speeksel wordt overgebracht, meestal door een lik of een beet van een geïnfecteerd dier. Het kan zich uiten in 2 vormen, de furieuze vorm met verkramping en overactief zijn (dit komt niet vaak voor bij paarden). Vooral de vorm met verlamming tot gevolg komt vaker voor bij paarden. Heel vaak heeft hondsdolheid de dood tot gevolg.
West-Nile Virus
Het West-Nijl virus heeft zijn oorsprong in Afrika. Het wordt doorgegeven door een mug en tast de zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg aan.
Omdat de mug hier in België nog niet voorkomt hoeven wij niet te gaan vaccineren tegen WNV. MAAR! Als je internationale wedstrijden of vakanties plant naar de meer Zuid-Europese landen zoals Spanje, Portugal en Griekenland, vraag dan zeker raad aan je dierenarts. Want daar komt WNV wel voor.
Besluit
Om een goede inschatting te maken wat er precies goed is voor jou paard en zijn specifieke situatie bespreek je dit het best met je dierenarts. Die zal dan een inschatting maken aan wat voor risico’s jou paard wordt blootgesteld en zo bepalen wat jou paard nodig heeft qua vaccinaties.
